Τους τελευταίους μήνες η Ευρώπη μαστίζεται από μια κρίση χρέους των μεσογειακών μελών της ( τα λεγόμενα PIGS) . Η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που το πλήρωσε μπαίνοντας σε περιπέτειες και αναγκαζόμενη να ζητήσει βοήθεια από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και το ΔΝΤ. Ακολούθησε η Ιρλανδία και η Πορτογαλία. και πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως θα ακολουθήσουν η Ιταλία και η Ισπανία. Όλες αυτές οι εξελίξεις οδηγούν πολλούς να πιστεύουν πως οι μέρες της νομισματικής ένωσης και του ευρώ είναι μετρημένες. Είναι όμως έτσι;
Η αλήθεια είναι πως το ευρώ δεν είναι η πρώτη προσπάθεια που κάνουν οι ευρωπαϊκές χώρες για ένα κοινό νόμισμα. Πολύ πιο πριν είχε γίνει η πρώτη προσπάθεια των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών να υιοθετήσουν ένα κοινό νόμισμα δημιουργώντας ένα οργανισμό που πήρε την ονομασία Latin Monetary Union και ο οποίος ξεκίνησε το 1865 και έληξε άδοξα το 1927. Ο κύριος σκοπός του οργανισμού ήταν να διευκολύνει το εμπόριο μεταξύ των χωρών κρατών. Το κοινό νόμισμα ήταν φτιαγμένο από χρυσό ή ασήμι.
Οι πρώτες χώρες που δημιούργησαν τον οργανισμό ήταν η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ιταλία και η Ελβετία με συνθήκη στις 23/12/1865 η οποία άρχισε να ισχύει στις 01/08/1866. Το 1868 η Ισπανία και η Ελλάδα έγιναν και εαυτές επίσημα μέλη.Τέλος οι αριθμός των χωρών μελών ολοκληρώθηκε το 1889 με την ένωση της Ρουμανίας, Βουλγαρίας, Βενεζουέλας, Σερβίας .
Από το 1873 και μετά, η συνεχής πτώση στη τιμή του ασημιού δημιούργησε συνθήκες arbitrage μεταξύ των ασημένιων κοινών νομισμάτων και των χρυσών. Το αποτέλεσμα ήταν πολλά κράτη μέλη να δημιουργούν ασημένια νομίσματα και να τα ανταλλάσσουν με χρυσά. Επίσης ς άλλα κράτη ξεκίνησαν να αλλοιώνουν την αξία του ασημένιου νομίσματος χρησιμοποιώντας λιγότερο ασήμι για τη παραγωγή του. Η πρώτη χώρα που το έκανε αυτό ήταν η Ιταλία με τελικό αποτέλεσμα να εκδιωχθεί από την ένωση . Το 1874 τα μέλη αποφάσισαν να περιορίσουν τη δημιουργία νέων ασημένιων νομισμάτων .
Καθώς η πτώση στη τιμή του ασημιού δεν είχε σταματημό, τα κράτη μέλη αποφάσισαν να σταματήσουν τελείως τη παραγωγή ασημένιων νομισμάτων το 1878. Τελικά η ένωση διαλύθηκε τελείως το 1927 λίγο μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.
Οι κύριες αιτίες αποτυχίας του εγχειρήματος ήταν :
α) Η προσπάθειά των χωρών μελών να κερδοσκοπήσουν εις βάρος των υπόλοιπων μελών με το να διαβρώνουν την αξία των νομισμάτων.
β)Η συγκεκριμένη ισοτιμία η οποία είχε οριστεί καθώς και συνεχής πτώση στη τιμή του ασημιού δημιούργησαν συνθήκες arbitrage τις οποίες προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν οι μεγάλες χώρες (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία)
γ) Τέλος oi συνεχείς πολιτικές αναταράξεις εμπόδισαν τη συνεργασία των μελών για την αντιμετώπιση των διαφόρων τεχνικών προβλημάτων.
Νομίζω πως κάτι ανάλογο επαναλαμβάνεται τώρα. Οι χώρες του νότου διαβρώνουν το ευρώ με τα μεγάλα ελλείμματα τους. Υπάρχει πολιτική ασυνεννοησία, και οι κερδοσκόποι καιροφυλακτούν. Ο μόνος τρόπος για την αποφυγή της αποτυχίας του ευρώ είναι να δημιουργηθεί ένα κοινό ευρωπαικό υπουργείο οικονομικών.